زاویه دید دوربین مدار بسته در راستای پوشش‌دهی تصاویر محدوده مورد نظر شما اهمیت دارد. امروزه دوربینهای مداربسته در جهت نظارت‌های امنیتی با ضبط تصاویر و ویدئوها نقش بسیار پررنگی را ایفا می‌کنند. این دوربین‌ها که در مکان‌های مختلف با اهداف متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند در انواع گوناگونی در بازار وجود دارند. یک دوربین مدار بسته از اجزای اصلی از قبیل لنز، حسگر تصویر، پردازنده تصویر، میکروفن(البته در همه دوربین‌ها وجود ندارد) و دستگاه ذخیره سازی برخوردار است. بخش‌هایی مانند لنز، حسگر و پردازنده تصویر از موارد مهم و اثر گذار در کیفیت و محدوده دید دوربین هستند.
برای راه اندازی دوربین مدار بسته بایستی اجزا و قابلیت‌های مورد نیاز مشخص شود. انتخاب محل نصب، تنظیمات اولیه دوربین، اتصال به منبع تغذیه، انتخاب دستگاه ذخیره سازی مناسب، ارتباط و اتصال به شبکه‌های اینترنتی برای بررسی و نظارت از راه دور و نصب نرم افزارهای مدیریت دوربین از مراحل این فرایند هستند.
منظور از زاویه دید دوربین مدار بسته چیست؟
زاویه دید دوربین مدار بسته یا همان Field of View (FOV) در واقع حداکثر محدوده قابل مشاهده‌ای است که در هر لحظه از طریق دستگاه نوری مانند لنز دوربین دیده می‌شود. زاویه دید را می‌توان با استفاده از فواصل افقی و عمودی اندازه گیری کرد تا قطر منطقه بر حسب درجه به دست بیاید. بعد افقی سنسور(h) و فاصله کانونی (f) در محاسبات ریاضی برای به دست آورن FOV استفاده می‌شوند.
معادله محاسبه FOV به شرح زیر است:
FOV=2TAN-1/2F
مثال: h = 4.7mm F = 6mm FOV = 2tan-1(h) / 2F = 2tan-1(4.7)(12) = 2tan-1(0.39) = 2(21.4°) = 42.8°
عوامل موثر در میدان دید دوربین مدار بسته
عوامل موثر بر زاویه دید دوربین مدار بسته
زاویه دید دوربینهای مدار بسته با هم فرق دارد. عواملی مانند: فاصله کانونی لنز و اندازه چیپ تصویر از ویژگی‌هایی است در میزان FOV دوربین نقش اساسی را ایفا می‌کنند. بنابراین مهم است که در زمان خرید دوربین مدار بسته، محدوده دید امنیتی که انتظار دارید را به فروشنده بیان کنید تا گزینه مناسبی را به شما معرفی کند.
فاصله کانونی لنز
فاصله کانونی (F)، فاصله بین مرکز لنز و سنسور آن است و نقش بسیار موثری در میزان FOV دوربین مداربسته دارد. هر چه این مقدار بیشتر باشد زاویه دید کاهش پیدا می‌کند. در این حالت کیفیت تصاویر و جزئیات آن بسیار واضح است اما میدان دید کم می‌باشد. اگر نیاز دارید بر یک شی خاص، مانند صندوق‌های پول، ورودی/خروجی‌ها، راهروها یا اشیاء با ارزش را مورد نظارت قرار دهید، می‌بایست دوربین مداربسته‌ای تهیه کنید که فاصله کانونی بزرگتری داشته باشد.
لنزهایی که فاصله کانونی کمتری دارند یا به اصطلاح کوچک‌تر هستند، زاویه دید بیشتری دارند. اگر دوربین مدار بسته‌ای را نیاز دارید که بتواند محدوده بزرگتری را پوشش دهد، این نوع مناسب است. به طور کلی لنزهایی که در دوربینهای نظارتی به کار برده می‌شوند در دو نوع زیر هستند:
- لنز ثابت (fix): اگر دوربین مداربسته شما از لنز ثابت برخوردار باشد. تنظیمات آن غیرقابل تغییر است. فاصله کانونی لنزها در واحد میلی‌متر اندازه گیری می‌شود. لنزهای ثابت معمولا با فاصله کانونی 2.8، 3.6، 4، 6 و 12 میلی‌متر موجود هستند.
- لنز Varifocal (متغیر): این نوع گران‌تر از نوع ثابت است. می‌توانید متناسب با نیاز خود تنظیمات آن را تغییر دهید. لنز وریفوکال را می‌توان بین 2.8 میلی‌متر تا 12 میلی‌متر تنظیم کرد.
اندازه چیپ تصویر دوربین مداربسته
چیپ تصویر دوربین مداربسته از المان‌هایی به نام پیکسل تشکیل شده است. میزان پیکسل چیپ‌ها در کیفیت و اندازه تصویر نقش مستقیم دارد. این مساله درواقع به رزولوشن دوربین‌ها اشاره می‌کند. هرچه دوربین مداربسته شما رزولوشن بهتری داشته باشد قطعا تصاویر واضح تر و با کیفیت‌تر خواهند بود.
رزولوشن یا همان وضوح تصویر بر اساس مگاپیکسل بیان می‌شود. به طور مثال اگر شما یک دوربین مداربسته 4 مگاپیکسلی تهیه نمایید، وضوح تصویر آن، 4 برابر بیشتر از دوربین 1 مگاپیکسلی خواهد بود.
انواع زاویه دید دوربین مداربسته
- زاویه دید افقی دوربین مدار بسته: در گفتار عامیانه وقتی صحبت از میدان دید دوربین مدار بسته می شود، منظور همان زاویه افقی است. این زاویه میزان پوشش دهی افقی تصویر را بیان می کند.
- زاویه دید عمودی دوربین مداربسته: بیانگر محدوده دید عمودی دوربین است.
- زاویه دید قطری دوربین مداربسته: ترکیب زاویه دید افقی و عمودی با هم یک مستطیل تشکیل می‌دهد که می‌توانیم همزمان تصاویر دریافتی از دوربین را به این شکل مشاهده کنیم. میدان تحت پوشش قطر این مستطیل همان زاویه دید قطری می‌باشد.
اشکال مختلف دوربین مداربسته
بیشترین زاویه دید در دوربینهای مداربسته
دوربینهای مداربسته در اشکال متفاوتی وجود دارند که به شرح زیر هستند:
- دوربین مداربسته Dome
- دوربین مداربسته Bullet
- دوربین مداربسته Box
- دوربین مداربسته Speed dome
- دوربین مداربسته Hidden
- دوربین مداربسته Pinhole
- دوربین مداربسته Qube
- دوربین مداربسته Fisheye
این دوربین‌ها برای اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. اما مساله اصلی که در این تنوع وجود دارد، زاویه دیدی است که می‌توانند ارائه دهند.
دوربین مداربسته Fisheye یا همان چشم ماهی در این بین بیشترین زاویه دید را دارد. این نوع میتواند زاویه دید 180 یا 360 درجه را پوشش دهد. با این زاویه دید شما می‌توانید یک تصویر را از همه ابعاد مشاهده نمایید.
زاویه دید متفاوت در دوربین مداربسته
بهترین میدان دید دوربین مداربسته
بهترین میدان دید دوربین مدار بسته باید با توجه به موقعیت جغرافیایی محیط، اهداف نظارتی و امنیتی میتواند متفاوت باشد. شاید یک دوربین با زاویه دید 90 درجه برای هدفی که شما دارید مناسب باشد. یا ممکن است به ترکیب چند دوربین با زوایا و اندازه‌های مختلف در برخی موارد نیاز داشته باشید. موارد زیر میتواند در راستای انتخاب نوع دوربین مدنظر شما مفید باشد.
هر زاویه دید از دوربینهای مداربسته مزایا و کاربردهای خاص خود را دارد. در ادامه، مواردی را بیان خواهیم کرد که می توانید با استفاده از آنها بهترین زاویه دید را در جهت نیازها و اهداف خاص خود تعیین کنید:
- دوربین‌هایی که میدان دید عریض تری دارند می‌توانند دید کلی از محیط در ابعاد گسترده به نمایش بگذارند. این نوع برای مکان‌هایی مانند پارکینگ‌ها، فضاهای باز و محیط‌های عمومی مناسب هستند.
- دوربین‌هایی که زاویه دید متوسطی دارند برای فضاهایی با اندازه متوسط بهترین کارایی را دارند. مانند: فروشگاه‌ها، محیط اداری، اتاق‌ها
- دوربینهای مداربسته با زاویه دید محدود، برای نظارت دقیق در یک محدوده خاص، بهترین گزینه هستند. در محیط‌های حساس، وروی‌ها، اماکن با نیاز به امنیت بالا می‌توان از این نوع استفاده کرد.
- دوربین مداربسته با دید پانوراما: این نوع به شما امکان نظارت از همه جهات (بدون نقاط کور) را می‌دهد. برای مکان‌های خیلی بزرگ با حجم رفت و آمد بالا مناسب هستند.
- دوربین با زاویه دید تعریف شده (varifocal): تنظیم میدان دید بر اساس نیازهای خاص وجود دارد.
میدان دید 360 درجه لنز Fisheye
آیا هرچه زاویه دید بیشتر باشد، بهتر است؟
خیر لزوماً بالا بودن زاویه دید دوربین مداربسته آن را به بهترین گزینه تبدیل نمی‌کند. مهم است دوربینی را انتخاب کنید که بتواند نیاز و اهداف خاص شما را برطرف کند. پیشنهاد می‌شود در همان ابتدا و قبل از تهیه دوربین با یک فرد متخصص مشورت کرده و نیازسنجی نمایید و سپس اقدامات لازم را داشته باشید.
سخن پایانی
همانطور که گفتیم زاویه دید دوربین مداربسته، FOV نامیده می‌شود و مواردی همچون فاصله کانونی لنز، اندازه چیپ تصویر دوربین بر آن تاثیر می‌گذارند. هر چه فاصله کانونی لنز بزرگ تر باشد میدان دید کمتری خواهد داشت؛ اما جزئیات و کیفیت تصاویر بالا خواهند بود. لنزهایی که فاصله کانونی کمتری دارند زاویه دید گسترده تری را ارائه می‌دهند. محاسبه زاویه دید دوربین مدار بسته به این صورت است که فاصله افقی و عموی اندازه گیری می‌شود تا قطر منطقه بر حسب درجه به دست بیاید. برای این کار از فرمول ریاضی FOV=2TAN-1/2F استفاده می‌شود.
فناوران آتیه گئومات
سوالات متداول
- زاویه دید دوربین مداربسته چیست؟
زاویه دید دوربین مدار بسته یا همان Field of View (FOV)، حداکثر محدوده قابل مشاهده‌ای است که در هر لحظه از طریق دستگاه نوری مانند لنز دوربین دیده می‌شود.
- زاویه دید دوربین مداربسته چقدر است؟
زاویه دوربینهای مدار بسته با توجه به انواع آنها متفاوت است. در بین اشکال مختلف دوربینهای امنیتی، مدل چشم ماهی (Fisheye) با برخورداری از زاویه دید 180 و 360 درجه میتواند بیشترین میدان دید را در اختیار شما بگذارد.
- محاسبه زاویه دید دوربین مداربسته چگونه انجام می‌شود؟
محاسبه زاویه دید دوربین مدار بسته به این صورت است که فاصله افقی و عموی اندازه گیری می‌شود و با استفاده از مقدار آنها تا قطر بر حسب درجه به دست می‌آید. فرمول ریاضی محاسبه زاویه دید دوربینهای مداربسته را می‌توانید در همین مقاله مشاهده نمایید.