سرور (Server) دستگاهیست که به اینترنت متصل بوده و شامل چندین وب سایت میباشد. سرورها برای اتصال به وب جهانی یا همان شبکه جهانی وب باید تنظیماتی را انجام دهند و برای آنکه یک سرور متمایز باشد نیاز است که مانند اشخاص در دنیای واقعی نام بخصوصی که اصطلاحا (Name Server) گفته میشود، داشته باشد تا قابل شناسایی باشد. در ادامه با انواع سرور و کاربردهای آن بیشتر آشنا خواهید شد.
همانطور که مرورگرهای متفاوتی مانند: Chrome، Mozilla Firefox، Opera و… وجود دارد کاربر میتواند از آنها استفاده کند. زمانی که کاربر در مرورگر خود عنوان مثال مرورگر کروم به دنبال موضوعی باشد، درخواست خود را به مرورگر داده و این مرورگر است که به سرور مدنظر مراجعه کرده و اطلاعات و دیتاهای لازم را از آن گرفته و به کاربر ارائه میدهد.
انواع سرور و کاربردهای آن
سرور یک کامپیوتر سرویسدهنده است که همیشه روشن بوده و به کاربران خدمات مدنظرشان را ارائه میدهد و یا آماده دریافت درخواستهایی از طرف کامپیوترهای دیگر و پاسخ به این درخواستها هستند.
وقتی دسترسی محدود به شبکه داخلی باشد، سرور تحت شبکه است و اگر دسترسی به صورت گستردهتری باشد و از طریق اینترنت متصل شوند سرورهای اینترنتی نام دارند که وظیفهی این سرورها، اطلاعاتی را که در هر زمان از شبانه روز با پهنای باند اینترنت جستجو میشوند را به کاربران میدهند. به کامپیوترهایی که از سرورها سرویس میگیرند کلاینت (Client) میگویند.
در ادامه به انواع سرور و کاربرد آنها میپردازیم:
- Name Server (سرور نام): این نوع سرور پروتکل نام سرویس را ارائه میدهد.
- Printer Server (پرینتر سرور): دستگاهیست که از شبکه به چند پرینتر و کلاینت ئصل شده و بعد از دریافت درخواست از سرویس گیرندهها (کلاینت) به پرینتر مناسب انتقال میدهد.
- Web Server (وب سرور): یک سخت افزار یا نرم افزاری ست که دسترسی به دادهها را از طریق نت (اینترنت) فراهم کرده و میزبان مهمی برای باقی وب سایتها میباشد.
- Proxy Server (پروکسی سرور): یکی از انواع سرور که به عنوان واسطه بین کلاینتها و سرورهای دیگر ارتباط ایجاد میکند.
- Communication Server: برای ایجاد سرورهای ارتباطیست که هر کاربر یا کامپیوتر به عنوان اند پوینت (End Point) به سروری دیگر متصل شده و باکاربران دیگری ارتباط برقرار میکنند.
- Application Server (اپلیکیشن سرور): کاربران از طریق کامپیوترهای خود برای انجام کارها، به نرم افزارهایی خاص دسترسی دارند که اپلیکیشن سرور نام دارد.
- Computing Server: سروریست که جهت پردازش و محاسبه انجام میشود، مورد استفاده قرار میگیرد.
- Data base Server (دیتا سرور): یک نرم افزار کامپیوتریست که خدمات دیتا بیس به دیگر کامپیوترها ارائه میدهد که مدل Client Server نیز نام دارد.
- Fax Server (فکس سرور): نیز مانند پرینتر سرور است با این تفاوت که ارتباط سرویسها بین دستگاههای فکس انجام میشود.
- Standalone Server: ابن نوع سرور بدون وابستگی و به تنهایی به یک منبع خارجی دیگری به کلاینتهای مربوط به خود سرویسدهی میکنند.
- Server Mail (سرور ایمیل): میل سرور از طریق ارسال ایمیل مورد استفاده قرار میگیرد. خدمات و تراکنشهای ارسال ایمیل از طریق Web Mail انجام میشود.
- Media Server: این سرور همانطور که از نامش مشخص است برای اشتراک سرویسهای چند رسانهای که همان Media نام دارد، است.
- Sound Server: این سرور، دسترسی صوتی را با استفاده از ابزار یا اپلیکیشنهای صوتی مدیریت میکند مانند: کارت صدا.
- File Server (سرور فایل): یکی از سادهترین و اساسیترین انواع سرورهاست و یک نرم افزار است که فایلها را ذخیره و آنها را از طریق شبکه با سایر کلاینتها، جهت خواندن و همچنین نوشتن اشتراک گذاری میشود.
- Game Server (گیم سرور): این سرور شبیه به Application Server است با این تفاوت که دارای کاربری بازیست که کاربران با اتصال به این سرور میتوانند به صورت زنده (آنلاین) بازی گروهی انجام دهند.
- Home Server: یک سرور خانگیست که از طریق اینترنت به سایر دستگاههای همان محدوده، درون خانه سرویس میدهد.
منابع سخت افزاری سرور چیست؟
منابع سرور در واقع معین کنندهی قدرت سرور هستند که عموماً دو دسته تقسیم میشوند؛ یک دسته منابع سخت افزاری و یک دسته منابع نرم افزاری است.
اما وقتی در مورد منابع سرور صحبت میشود منظور همان منابع سخت افزاری سرور است بدین منظور که یک کامپوتر چه مقدار حافظهی اصلی و حافظهی سخت و به چه اندازه از قدرت پردازنده برخوردار بوده است.
عمدهترین منابع سخت افزاری سرور شامل: CPU، RAM، حافظهی سخت همان هارد (HDD)، میزان ترافیک سرور و سرعت اتصال به شبکه میشود.
دیتا سنتر چیست؟
Data Center مجموعهای از سرویس دهندهها (Serverها)، زیرساختهای ارتباطی و امنیتی و همچنین تجهیزات الکترونیکی گفته میشود که برای ارائه، نگهداری و پشتیبانی از سرویسهای تحت شبکه مانند: اینترنت (Internet)، اینترانت (Intranet- شبکهی داخل نت)، اکسترانت (Extranet- شبکه خصوصی برون نتی) به کار میرود. نمونههای دیگر دیتا سنتر میتوان به گوگل (Google) و ماکروسافت (Microsoft) اشاره کرد.
دیتا سنتر نیز مانند سایر تجهیزات شبکه باید دارای یک زیر ساخت کافی باشد برای نمونه باید توزیع برق و سیستم های فرعی برق مکمل از جمله سوئیچینگ الکتریکی، برق اضطراری، ژنراتورهای پشتیبانی و … همچنین شامل: تهویه و سیستمهای سرمایشی مرکز داده و تأمین اتصالات شبکه (مخابراتی) باشد. تمام این خواسته ها به تجهیز و راهاندازی مرکز داده نیاز دارد تا مجموعه این زیر ساخت ها را در خود جای دهد.
سیستم عامل سرور چیست؟
سیستم عامل یا به اختصار OS سیستمیست که سخت افزار و نرم افزارهای مربوط به خود را کنترل و مدیریت کرده و خدماتی به کاربر ارائه میدهد، در واقع سیستم عامل رابط بین سخت افزارها و نرم افزارهای کاربردی است. انواع سیستمها مانند: لپتاپ، تبلت، ویندوزهای مایکروسافت، سیسیتم عامل مک اپل (Mac os)، کروم، لینوکس، یونیکس و … که اغلب این سیستم عاملها ios شرکت اپل یا اندروید یا ویندوز فون و بلک بری هستند.
ویژگیهای سرور چیست؟
انحصاریبودن منابع سختافزاری، مقیاسپذیری، قابلیت افزایش و ارتقا سختافزار، اتصال دائمی به اینترنت، سرعت عملکرد بسیار بالا، قدرت پردازش و محاسباتی سریع و بسیار بالا، پشتیبانی و امنیت بالا، امکان پیادهسازی Raid نرمافزاری و سختافزاری، بر روی سرور و نصب کنترل پنل، کنترل و مدیریت بالا و … از ویژگیهای انواع سرور به شمار میروند.
انواع سرور از نظر زیر ساخت
سرورها از نظر زیر ساختی دارای انواعی هستند که هر کدام بر اساس اهدافی که دارند دستهبندی میشوند و نحوهی تخصیص منابع هر کدام از اینها متفاوت است که عبارتند از:
- ۱. سرور اشتراکی: در این سرور همان طور که از نامش مشخص است منابعی مانند پهنای باند، پردازنده و فضای ذخیره سازی و … طبق تعریف مدیر سرور بین مشترکین یا کاربران انجام میشود.
- سرور مجازی vps: یک سرور گستردهتر و اختصاصیتری از سرور اشتراکی است که از طریق مجازیسازی باعث تقسیم منابع یک سرور مجازی میزبان ، به چند ماشین مجازی میشود.
- سرور اختصاصی که به دو دسته تقسیم میشوند:
دسته اول، سرورهای اختصاصی هستند که در ایران و خارج کشور قرار دارند، که تفاوت این دو مربوط به موقعیت جغرافیایی آنهاست که در چه دیتا سنتری راهاندازی میشوند.
دسته دوم، سرورهای مجازی هستند که مانند سرورهای اختصاصی در ایران و خارج کشور (سرور مجازی کانادا) تقسسیم میشوند.
انتخاب دستگاه سرور مناسب
از نمونه فاکتورهای مهم در انتخاب یک سرور مناسب به ویژگیهای زیر اشاره میکنیم:
- کاربرد سرور: که تعداد CPU و میزان رم و فضای مورد نیاز برای ذخیرهی اطلاعات و الزام به وجود Redundancy جهت پشتیبانی سرور
- بررسی فضای فیزیکی اولیه برای نصب
- هدف از اینکه چرا به سرور نیاز داریم؟
- شناسایی نیازهای کاربری یا مجموعهی مد نظر
- خرید سرور مقرون به ضرفه
- در نظر داستن سیستم عاملها و نیازهای خود
- قابلیت و پشتیبانی از ارتقاء سرور
- ضمانت نامه سرور
سرور DNS (Domain Name System):
سرور DNS یک Database بزرگ است که شامل مجموعهای از Domain ها و IPهای مرتبط است.
آدرس IP هر سایت را ذخیره کرده و نام دامنه را در نوار پیشرفته مرورگر، حال برای اینکه دامنه یک وب سایت را نشان دهد باید ابتدا در دی ان اس سرور (DNS Server) اضافه شود و DNS آن را با آدرس آی پی (IP) درست مطابقت و به آدرس سایت مد نظر کاربر میرود.
به بیان سادهتر، وقتی وب سایتی ساخته میشود، برای ثبت دامنهی آن باید نامی را معین کرد که سایت مد نظر را نشان دهد، که در ادامه، این نام به کمک DNS به IP تبدیل و در فضای اینترنت شناسایی خواهد شد که این تنظیمات اکثر اوقات توسط پنل هاست و همچنین ثبت کنندهی نام Domain انجام میشود. در نهایت کاربر با استفاده از جستجو در گوگل سایت مورد نظر خود را پیدا کند.
راهاندازی سرور
مراحل راهاندازی سرور بدین صورت است که در مرحله اول، برنامه ریزی نصب انجام میشود. در مرحله دوم، نصب سرورها و بر اساس زمانبندی مشخص انجام میشود و در مرحله سوم،امنیت سرور تامین میشود. سپسدر مرحله چهارم و در نهایت پس از گذراندن آزمایشها و تست و همچنین بررسی تمامی مراحل، سرورها آمادهی بهرهبرداری میشوند و به حالت انتشار در میآیند.
شبکه و زیر ساخت
در تعریف شبکه و زیر ساخت باید گفت که، مجموعهای که سیستمهای کامپیوتری، سختافزار و نرمافزارهای مرتبط با شبکه و تجهیزات آن شبیه تجهیزات بیسیم و کابلهای شبکه است را شبکه میگویند.
در رابطه با اصطلاحات رایج شبکه به موارد زیر اشاره میکنیم:
کلاینت و سرور و هاست است که به صورت مختصر هر کدام را تعریف میکنیم:
کلاینت (Client): سیستمی که درخواست را در مجموعه پردازش و ارسال میکند.
سرور (Server): به سیستمی که همیشه روشن و در دسترس است در واقع یک کامپیوتر مرکزیست که خدماتی را به کلاینت ارایه میدهد.
هاست (Host): سیستمیست که به شبکه متصل و خدمات ارائه میدهد و یا اینکه از خدمات درون شبکه استفاده میکند.
شبکهnetwork و زیر ساخت شبکه network Infrastructure شامل دو گروه، زیر ساخت منطقی و فیزیکی هستند.
زیر ساخت منطقی: درخواستهای درون شبکه را تعیین ماهیت میکند و اصالت نرمافزاری دارند.
سرویسهای DNS, DHCP و …. از این نوع زیر ساختها هستند.
زیر ساختهای فیزیکی: که شامل دو گروه میشوند:
گروه اول: اکتیو شبکه هستند و گروه دوم نیز پسیو شبکه هستند.
زیر ساخت فیزیکی را کابلها و سوئیچها و سرورها و رکها تشکیل میدهند.
ایمن سازی اتاق سرور
اتاق سرور به اتاقی گفته میشود که به جهت حفظ و نگهداری سرورها، روترها، سوییچها و سایر تجهیزات مرتبط ساخته شده که میتواند تنها یا یک جزء یا بخشی از یک دیتا سنتر (Data Center) باشد که در اشکال متنوع ایجاد میشود. به همین منظور برای ایمن سازی اتاق سرور نیاز است که نکاتی رعایت شود که به شرح ذیل است:
مکان و مشخصات اتاق سرور که وظیفهی مکان سرور حفظ شرایط محیطی مناسب برای سالم ماندن سرورها و تضمین عملکرد آنهاست.
مشخصات سرور نیز بسیار حائز اهمیت است با این اجزا که شامل:
بخش ساختمانی (دیوار، کف کاذب، سقف کاذب، درب و چاه ارت) که در برابر حوادث مقاوم بوده و ایمنی بالایی دارد.
تهیه سیستم تهویه و خنک کننده: این بخش جزء تاسیسات اتاق سرور است که باعث عملکرد بهتر اتاق سرور میشود، که شامل: سیستم اطفای آتش (حریق) و سرمایش و سیستم روشنایی اتاق میشود.
بخشهای دیگر تاق نیز شامل دستگاهها و دوربینهای کنترلی و نظارت مثل سیستم کنترل تردد اتاق سرور و دوربینهای مدار بسته میشود. در این مکان نیز قسمتی از تاسیسات مانند کمپرسور و کپسول اطفاء حریق خارج از اتاق و قسمتی چون پنل دمنده هوا یا سنسورهای دود داخل اتاق نصب میشوند.
رنگ ضد حریق (EPOXY) و خدمات و نصب برق شهری و برق اضطراری این اتاق مطایق استانداردهای کابلکشی ساختار یافته با تجهیزات مناسب و با کیفیت مانند چاه ارت، یو پی اس (UPS)، تابلو برق و ATS، ژنراتور تأمینکننده برق در این ساختار قرار دارند.
شبکه کامپیوتری که ساختاری مانند: پیاده سازی مدل سه لایه، کابلکشی استاندارد، ثابت نگهداشتن رکها و کانالهای عبور و همچنین برنامهی نرم افزاری اتاق سرور که بخش سرویسدهنده به کاربران میباشد
در نهایت انتخاب یک سرور مناسب از جهت قدرت پردازشی و ذخیرهی بالا داشته باشد.
شرکت فناوران آتیه گئومات
ارائه راهکارهای مرتبط با سرور و راه اندازی دیتاسنتر همواره همراه با خدمات جانبی و تکمیلی همچون نصب و راهاندازی ماشین مجازی، پشتیبانی و نگهداری از سرور است. تجهیز و تکمیل اتاق سرور بعنوان محل نگهداری رکهای نگهدارنده سرور، ایمنسازی اتاق سرور، راهاندازی برق اضطرای و خدمات برقکشی و تابلو برق و در نهایت تجهیز مراکز داده بعنوان بزرگترین مراکز تجمیع سرورها و نگهداری دادهها از خدمات جانبی مربوط به نگهداری از سرورها به شمار میروند. شرکت فناوران آتیه گئومات توانایی ارائه مشاوره و اجرای خدمات سرور و ارائه راهکارهای اجرایی در حوزه سرور و دیتاسنتر را برای انواع مجموعههای بزرگ و کوچک خصوصی یا دولتی دارد.